Święte - jezioro marzeń

Na wstępie chciałbym podziękować autorowi bloga Pieszo przez Podkarpacie , bo dzięki niemu dowiedziałem się o jeziorze Święte , które znajduje się w Rogóżnie  między Łańcutem a Przeworskiem . Mając wolny dzień postanowiłem wykorzystać go na wycieczkę nad jakieś bajoro bo już zaczął się sezon wodny . Siadłem nad mapą i zastanawiałem się gdzie się udać , możliwości było aż za dużo . Przypomniałem sobie o przeczytanym wpisie na blogu gdzie opisywana jest wizyta na wysychającym jeziorze , z dziwną nazwą i ciekawą legendą i coś kazało mi tam jechać . Wybór okazał się strzałem w dziesiątkę . Na miejscu zamiast zatopionego dzwona znalazłem turzycę ciborowatą i ponikło jajowate . Turzyca ciborowata znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski i jeszcze nigdy nie została znaleziona na terenie Województwa Podkarpackiego co więcej nie ma aktualnych stanowisk tej turzycy na wschód od Wisły . < były podane lokalizacje z Pojezierzy Olsztyńskiego , Chełmińskiego i Iławskiego jednak większość z nich nie została potwierdzona po roku 1945 > . Ponikło jajowate znajduje się w Czerwonej Księdze Województwa Podkarpackiego i znane jest z kilkunastu stanowisk . z których część nie została potwierdzona , to jest też nowe stanowisko . Występowanie tych dwóch gatunków wskazywałby na wytworzenie się rzadkiego w Polsce zespołu Eleocharetum ovatae  < na tej łacinie można sobie język połamać > . Ponikło występowało licznie kilkadziesiąt okazów na pow . 50 na 50 m a turzyca rosła w dwóch kępach po kilkanaście kwitnących roślin .  Jezioro Święte jest wysychającym zbiornikiem < nie wiem czy okresowo >, z którego został niewielki stawik o pow. 0,5 ha . Otoczenie tego miejsca pokazuje jakie zmiany zaszły w kraju . Obok przebiega ścieżka do chodzenia z kijkami , z tablicami opisującymi właściwe tętno , przy jeziorze są wiaty i ławeczki do wypoczynku a na horyzoncie widać kilkanaście wiatraków oczywiście nie tych z drewna .

Janowiec ciernisty w trzecim wąwozie

Janowiec ciernisty (Genista germanica) dotychczas był stwierdzany w okolicach  Kruhela i Zielonki i były to jedyne stanowiska na PP i jedne z nielicznych  na terenie Karpat . Zniesienie i Zielonka opadają do doliny Sanu stromymi zboczami pooranymi głębokimi wąwozami . Na pierwszym jest nartostrada , drugi to Maziarnia , ale jest też trzeci na zachód od ulicy Kruhelskiej . Dostać się tam jest trudno bo od góry czyli ul . Gołębiej jest się narażany na atak dużych i małych kundli , a od strony ul . Sanockiej trzeba się wspinać na stromy stok . Wolałem już wspinaczkę , i potem lasem ścieżkami wydeptanymi przez dziki < z jednym spotkałem się oko w oko> do celu .  Jest tam zarastająca murawa kserotermiczna ,  na której właśnie znalazłem janowca ciernistego<49.772375,22.750036>  stanowisko znane. Na trzech arach rosło 7 okazów , ale były też inne fajne gatunki : pępawa różyczkolistna , miodownik melisowaty , konwalia majowa , listera jajowata i gnieżnik leśny . Janowiec ciernisty  Karpatach Polskich jest rzadki , a może występuje już tylko na tym jednym stanowisku .

Języcznik zwyczajny - najsłynniejsze stanowisko

Języcznik zwyczajny (Phyllitis scolopendrium) na Pogórzu Przemyskim występuje na jednym stanowisku ,  znajduje się ono na Murze  Krzeczkowskim i jest często opisywane w przewodnikach . Musiałem go z oczywistych względów znaleść ale okazało się to nie takiego proste . Pokazuje to jak trudno jest szukać takich stanowisk pomimo dokładnej lokalizacji . Byłem w tym miejscu cztery razy i dopiero za ostatnim znalazłem . Kamieniołomy są dwa ,  a teren spadzisty . Stanowisko znajduje się przy mniejszym , tym przy drodze . Stojąc do niego twarzą trzeba pójść na prawo stromym zboczem  50 m  z zachowaniem szczególnej ostrożności  < duże nachylenie i usuwająca się nawierzchnia> . Języcznik rośnie bardzo licznie tysiąc może więcej  liści na powierzchni 50 na 30 metrów . W literaturze podane są też inne chronione gatunki tu rosnące , chciałem znaleść lulecznicę  ale się nie udało . Ze swej strony dokładam jeszcze buławnika wielkokwiatowego , którego kilka okazów znalazłem w pobliżu .

Fiołek przedziwny w hermanowickiej dąbrowie

Dąbrowa śródpolna znajduje się miedzy Hermanowicami a Kupiatyczami . Jest to las o długości 1 km i szerokości 500 m , otoczony polami gdzie dominującym drzewem jest dąb . J. Piórecki projektował tu nawet rezerwat . Lubię takie lasy bo nie można się w nich zgubić . Już na wejściu znalazłem stanowisko fiołka przedziwnego (Viola mirabilis) . Gatunek ten chociaż w Polsce stosunkowa częsty w okolicach Przemyśla znajdowany bardzo rzadko . Stanowisko liczyło 50 okazów na 3 arach , w pobliżu  drogi asfaltowej od strony Kupiatycz . Już cieszyłem się , że jestem pierwszym znalazcą tego stanowiska ale okazało się , że jest ono już znane . Oprócz fiołka znalazłem dużo lilii , konwalii , agrestu i ginącego  grzyba żagiew wielkoporą .

Broduszurki - jedyne torfowisko w okolicy

Ostatni raz w tym miejscu byłem trzy lata temu i trzeba przyznać  , że miałem wtedy dużo szczęścia . Raz  , że udało mi się znaleść rosiczkę okrągłolistną , a dwa , że udało mi się wrócić . Aby znaleść ten rarytas wszedłem wtedy na kożuch uginających się mchów i chwilę po nim chodziłem ale rosiczkę znalazłem . Rosiczka rosła w pobliżu stanowiska bobrka tam gdzie stoi ławeczka 5 m od brzegu . Rezerwat jest atrakcyjny szczególnie dla tych , którzy lubią takie bagienne krajobrazy i dla tych co lubią szukać różne zielska , zawsze można tam znaleść coś co gdzie indziej nie rośnie . Tym razem też znalazłem kilka nowych dla mnie gatunków .

• bobrek trójlistkowy (Menyanthes trifoliata )  , obecnie występuje w okolicach Przemyśla tylko w tym miejscu , kilkaset roślin na 3 arach na pierwszym dużym stawie.


• żurawina błotna ( Oxycoccus palustris )  , podobna sytuacja co w przypadku bobrka , na 3 m2 bliska ławeczki.


• wełnianka pochwowata ( Eriophorum vaginatum ) , podobnie co poprzednicy , rośnie licznie setki na hektarach .


• turzyca siwa ( Carex canescens ), rzadka w okolicach Przemyśla , jedna kępka , ten sam staw .


• znalazłem też drugą turzycę co do , której są podejrzenia , że może to być turzyca oścista , ale z turzycami to nie jest prosta sprawa , musiał by to potwierdzi jakiś uczony człowiek , rosła też na tym samym stawie , 1 kępa .Jacob Koopman  nie potwierdził.
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  

Tojad na Łysej Górze

Łysa Góra , jedna z wielu , znajduje się blisko Dubiecka w pobliżu torfowiska Broduszurki . Postanowiłem odwiedzić to miejsce ponieważ w florze J. Pióreckiego wyczytałem , że zostały tam kiedyś stwierdzone rzadkie roślinki : języcznik zwyczajny , tojad mołdawski i tojad lisi < dwa tojady na jednym stanowisku , ciekawa sprawa> . Tojada mołdawskiego już kiedyś w Prałkowcach znalazłem , ale lisiego jeszcze nie . Łysa Góra opada od strony Dubiecka stromą zalesioną skarpą długości 1 km . Wspiąłem się na zbocze od zachodniej strony i przedzierałem się wzdłuż zbocza na wschód . Teren bardzo trudny , gęste zarośla i prawie pionowa ściana . Po około 500 metrach wędrówki kiedy zacząłem już klnąć co ja tu właściwie robię i kiedy chciałem wydostać się z tej pułapki znalazłem pierwsze okazy , niestety nie języcznika na którego bardziej liczyłem ale tojada<49.818192,22.379162> . Był to na pewno tojad mołdawski , którego podgatunku nie wiem w pręciki mu nie zaglądałem. Stanowisko liczy około 500 okazów na 0,5 ha . Podziwiam znalazcę tego stanowiska , że chciało mu się włazić  w taki teren , jednocześnie potwierdzam jego aktualność . Szkoda tylko , że  nie znalazłem tojada lisiego i języcznika ale może kiedyś gdy będę w dobrej formie wybiorę się tam jeszcze raz .

Rukwiowe błota czyli stanowisko wypatrzone z pociągu

Dawno już nie jechałem pociągiem i chyba muszę częściej używać tego środka transportu . Tym razem mijając Buszkowice zobaczyłem , z wysokości nasypu kolejowego , za kościołem na dnie jaru bagniste jeziorka . Wiele razu przejeżdżałem obok tego miejsca samochodem , ale z asfaltowej drogi nie były one widoczne . Postanowiłem przejechać się tam rowerem i pooglądać bagienko . Teren trudny bo trzeba było schodzić stromym zboczem na brzeg stawu ale się opłaciło bo na brzegu rosła bardzo licznie rukiew wodna<49.806903,22.809259> . Setki okazów na długości 50 m wytwarzały może nawet jakieś zbiorowisko z turzycami i rzęślami . Rukiew wodna podlega ochronie częściowej i na Podkarpaciu była stwierdzana bardzo rzadko . Udało  mi się znaleść nowe stanowisko tego gatunku rok temu w Sierakoścach i to byłoby następne . Znajduje się ono 50 m od granicy Przemyśla . Po wygrzebaniu się z tego dołu jechałem rowerem przez Żurawicę  do Przemyśla i jakie był moje zdumienie gdy w potoku przepływającym przez  tą wieś zobaczyłem łany rukwi . Na długości kilku kilometrów rosły tysiące okazów . Tak więc Buszkowice , Żurawica ale też Wyszatyce rukwią stoją .  W Buszkowicach rosną inne rzadkie gatunki . 5oo m od rukwiowego błota znajduje się starorzecze Sanu gdzie właśnie zaczynają kwitnąć pływacze zachodnie , jest to nowe stanowisko jedyne aktualne w Województwie Podkarpackim o którym już pisałem . Za buszkowicką szkołą kwitną też  na starorzeczu  grzybienie białe . Gdyby rosły kilometr dalej to byłoby to czwarte stanowisko w Karpatach Polskich.

Mak wątpliwy - gatunek wypatrzony z pociągu

Jadąc pociągiem zauważyłem rosnące przy torach charakterystyczne kwiatki , które nie pasowały  do żadnego znanego mi gatunku . Postanowiłem sprawdzić co to takiego i okazało się , że to albinotyczne formy maku wątpliwego ( Papaver dubium ) . Gatunek ten w Polsce występuje często ale na terenie Województwa Podkarpackiego był znajdowany bardzo rzadko .  Należy on do gatunków synantropijnych i często występuje w pobliżu torów. Stanowisko liczy 50 sztuk na 3 arach w pobliżu stacji kolejowej Radymno.

Pozostałe - przytulinka krzyżowa

Przytulinka krzyżowa ( Cruciata laevipes ) - na Pogórzu Przemyskim odnajdywana bardzo rzadko , w Polsce występuje głównie w górach . Dawniej sadzona w ogródkach.

• Rokszyce przy przydrożnym krzyżu stojącym przy asfaltowej drodze , kilkadziesiąt okazów na 2 m2.<naszukałem się tej przytulinki ale wszystko to była przytulia wiosenna no i w końcu się trafiła>
• Brylińce , polana przy leśnej drodze licznie ( 49,723486,22.675748).
• Przy drodze między Olszanami o Krzeczkową licznie , na długości 2km , punkty skrajne stanowiska ( 49.736666,22,619014), ( 49.742268,22.594896) .
•  
•