czwartek, 13 grudnia 2018

Tajeża jednostronna pod Kwaszeniną - botaniczne odkrycie roku 2018.

4 lipca w kompleksie leśnym między Arłamowem a Kwaszeniną na Pogórzu Przemyskim został odkryty bardzo rzadki gatunek storczyka , tajeża jednostronna ( Goodyera repens). Jest to jedyne stanowisko na Pogórzu Przemyskim i jedno z nielicznych we wschodniej części Karpat Polskich . Znajduje się ono na terenie starodrzewia jodłowego , zajmując około 8 arów powierzchni . Liczba roślin wynosi w przybliżeniu 500 okazów w tym kilkadziesiąt kwitnących .
Stanowisko zostało odkryte przez Annę i Stefana Kraśnickich.
Fotografie kwiatów , podwójny pęd na : https://www.flickr.com/people/68899910@N06/




środa, 12 grudnia 2018

Czerwona Osobista Lista Roślin Karpat Polskich.


- Wiele gatunków , które znalazłem jest rzadkimi w Karpatach Polskich dlatego postanowiłem utworzyć własną Czerwoną Księgę , właściwa jej nazwa powinna brzmieć : Lista roślin Pogórza Przemyskiego nie występujących  lub rzadko występujących w innych częściach Karpat Polskich.
- Lista zawiera tylko stanowiska na których byłem , część z nich jest odkryta przeze mnie część przez innych badaczy .
- W Liście nie są uwzględnione stanowiska z Pogórza Przemyskiego odkryte  przez innych  badaczy, których nie udało mi się znaleść.
-  Za nazwami polską  i łacińską danego gatunku jest litera I przy której jest podana liczba stanowisk z innych niż Pogórze Przemyskie części Karpat Polskich. Liczba ta może nie być dokładna ponieważ dane te czerpałem z Atlasu Roślin i wikipedi.
- Utworzyłem nową kategorię ,która określa stopień trudności w odnalezieniu stanowiska : BŁ - bardzo łatwo odnaleść, Ł - łatwo odnaleść , T - trudno odnaleść , BT - bardzo trudno odnaleść , Z - stanowisko zanikło . Jest ona wypadkową wielkości stanowiska , dostępnością w terenie , długością kwitnienia itp.
Na końcu  czasem  podaję krótki opis dlaczego jest taka kategoria a nie inna.
- Inne informacje dotyczące liczby okazów na stanowisku dokładnej lokalizacji stanowiska , daty odkrycia są zazwyczaj w blogu.
- Kolejność gatunków jest przypadkowa.
-  Jest kilka gatunków z listy oficjalnej.

1 . Turzyca Bueka ( Carex buekii) , I - 0 , Przemyśl Głęboka - Ł . Duża powierzchnia i duża liczba okazów zwiększają szansę odnalezienia . Pewną trudność może stanowić dotarcie na miejsce.

2 .Turzyca Michela ( Carex michelii) , I - 1 , Przemyśl Zniesienie - T , Przemyśl - Winna Góra - T . Turzyca ta kwitnie krótko na wiosnę co stanowi pewien kłopot w odnalezieniu.

3 . Kotewka orzech wodny ( Trapa natans) , I - 4 , Przemyśl Prałkowce - BŁ . Na miejsce można dojechać samochodem .

4 . Kruszczyk Greutera ( Epipactis greuterii , I - 10 , Przemyśl Lipowica - BT , Kruhel Wielki - T ,
Góra Helicha - T . Pojedyńcze okazy zmniejszają szansę znalezienia .

5 . Kukułka krwista ( Dactylorhiza incarnata) , I - 10 , Przemyśl Zniesienie - T , Kruhel Wielki - T ,
Tarnawce - BT , Bóbrka - T . Mała liczba roślin.

6 . Storczyk kukawka ( Orchis militaris ) , I - 1 , Góra Bryłowa - BT.

7 . Storczyca kulista ( Traunsteinera globosa ) , I - 30 . Makowa - Ł .

8 . Storczyk samiczy ( Orchis morio) , I - 15 , Pacław - Ł , Huwniki Rybotycze - T , Maćkowice - T.

9 . Dzwonek syberyjski ( Campanula sybirica) , I - 0 , Przemyśl Winna Góra - BŁ , Dubnik - Ł .

10 . Ułudka leśna ( Omphalodes scorpioides) , I - 0 , Prałkowce - T , Tarnawce - BŁ , Krasiczyn Leoncina - BŁ . Ogromna liczba roślin .

11 . Głowienka wielkokwiatowa ( Prunella grandiflora) , I - 2 , Przemyśl Zniesienie - BŁ ,
Łętownia - T .

12 . Czyściec prosty ( Stachys recta ) , I - 2 , Przemyśl Winna Góra -BŁ .

13 . Czyściec roczny ( Stachys annua ) , I - 8 , Przemyśl Zniesienie - Z , Góra Kaczmarowa - BT .
Stanowisko prawdopodobnie zanikło w wyniku prac budowlanych

14 . Marsylia czterolistna ( Marsilea quadrifolia ) , I - 0 , Ostrów - BŁ , Przemyśl Prałkowce - BŁ.

15 . Salwinia pływająca  ( Salvinia natans ) , I - 6 , Przemyśl Prałkowce - BT . Występuje tylko okresowo w małej ilości .

16 . Pływacz zachodni ( Utricularia australis ) , I - 3 , Przemyśl Prałkowce - T , Brodoszurki - BT.
W Przemyślu występuje okresowo a w Brodoszurkach nielicznie .

17 . Pływacz zwyczajny ( Utricularia vulgaris ) , I - 2 , Pawłokoma - BT .

16 . Rdestnica nawodna ( Potamogeton nodosus ) , I - 2 , Ostrów - BŁ , Krasice - T , Wapowce - T
Przemyśl - Ł . W Ostrowie cały staw wypełniony , pozostałe na Sanie , czasem potrzebny ponton.

19 . Rdestnica stępiona ( Potamogeton obtusifolius ) , I - 0 , Ostrów - BT , Krasiczyn - BT ,
Przemyśl - BT , Dąbrówka Starzeńska - BT . Rośnie  na dnie Sanu.

20. Rdestnica przeszyta (Potamogeton perfoliatus) , I - 3 , Krasiczyn - Ł , Ostrów - Ł.

21 . Jezierza morska ( Najas marina ) , I - 4 , Ostrów - BT. Na dnie zbiorników nielicznie .

22 . Grzybienie białe ( Nymphaea alba) , I - 5 , Bachórz - Ł . Pewne trudności terenowe .

23 . Oczeret Tabernemontana ( Schoenoplectus tabernaemontani) , I - 0 , Bachórz - BŁ.

24. Ponikło austriackie ( Eleocharis austriaca)  , I - 20 , Pawłokoma - T .

25 . Ponikło sutkowate ( Eleocharis mamillata) , I - 20 , Dolina Hołubli - Ł.

26. Żabiściek pływający (Hydrocharis morsus-ranae) , I - 3 , Przemyśl - Prałkowce - BŁ , Krzeczkowa - Ł

27 . Rukiew wodna ( Nasturtium officinale) , I - 10 , Sierakośce Zamłynie - BŁ. Przy brzegu na dużej długości.

28 . Oman szorstki ( Inula hirta ) , I - 0 , Makowa Góra Filipa - BŁ .

29 . Pępawa różyczkolistna ( Crepis praemorsa ) , I - 3 , Przemyśl Zniesienie - T , Makowa Góra Filipa - Ł.

30. Mlecz błotny ( Sonchus palustris) , I - 0 , Dolina Hołubli - Ł , Kuńkowce - T . Wielkość rośliny ułatwia znalezienie.

31 . Ostrożeń siedmiogrodzki ( Cirsium decussatum) , I - 0 , Przemyśl fort Ostrów - Ł , Kopystańka - BŁ.
Na forcie trudności terenowe .

32 . Wężymord niski ( Scorzonera  humilis) , I - 1 , Makowa Góra Bryłowa - T , Huwniki Rybotycze - T .

33 . Zaraza przytuliowa (Orobanche caryophyllacea), I - 6 , PrzemyśL Kopiec fort Ostrów Winna Góra - BT. Zazwyczaj występuie jeden okaz.

34. Zaraza czerwonawa ( Orobanche lutea ) , I - 1 , Przemyśl Zniesienie - T , Kruhel Wielki - BT ,
Łętownia - Ł.

35 . Zaraza macierzankowa ( Orobanche alba ) , I - 12 , Przemyśl -T , Reczpol - BT , Góra Kaczmarowa - BT. Występuje okresowo .

36 . Rutewka pojedyńcza ( Thalictrum simplex ) , I - 2 , Przemyśl Maziarnia -BT ,  Przemyśl fort Ostrów - BT , Dubnik - BT . Pojedyńcze okazy w trudnym terenie.

37 . Skalnica ziarenkowata ( Saxifraga granulata) , I - 0 , Przemyśl Kopiec - T . Kwitnie krótko i okresowo się pojawia dochodzi jeszcze koszenie okolic Kopca .

38  . Len austriacki ( Linum austriacum)  . I - 0 , Przemyśl Winna Góra - BŁ.

39 . Tobołki przerosłe ( Thlaspi perfoliatum) . I - 2 . Przemyśl  Głęboka - T , Makowa - Ł .

40 . Leniec pospolity (Thesium linophyllon) . I - 1 , Przemyśl Zniesienie - Ł , Góra Kaczmarowa - T.

41 . Zawilec wielkokwiatowy ( Anemone sylvestris)  , I - 1 , Makowa Góra Filipa - BŁ .

42 . Roszponka warzywna ( Valerianella locusta) , I - 3 , Przemyśl Prałkowce - Ł , Łętownia - BT.

43 . Koniczyna długokłosowa ( Trifolium rubens ) , I - 0 , Makowa Góra Filipa - Ł .

44 . Koniczyna dwukłosowa ( Trifolium alpestre ) , I- 3 , Przemyśl Zniesienie - T , Ujkowice - Ł .

45 . Złoć mała (Gagea minima) , I -  2 ,Przemyśl Lipowica - Ł , Brylińce - Ł .

46 . Rukwiślad francuski  ( Erucastrum gallicum ) , I - brak danych , Przemyśl Winna Góra - Ł .

47 . Bodziszek pirenejski ( Geranium pyrenaicum)  , I - brak danych , Przemyśl  Winna  Góra - Ł .

48 . Dzwonek szczeciniasty ( Campanula cervicaria ) , I - 7 , Przemyśl Lipowica - T .

 


Kopystańka i ostrożeń siedmiogrodzki .

Makowa , łąki od strony Rybotycz.



Zachód słońca nad Marusią . Jeden .


Zachód słońca nad Marusią . Dwa .


Okolice Makowej widok na pasmo Suchego Obycza .


Zachód słońca nad Sanem . Widok z mostu w Krasiczynie.


Żwirownia w Ostrowie , jedno z ciekawszych botanicznie miejsc w Polsce .


Przemyśl okolice ul. Ceramicznej .


Ujście Wiaru do Sanu.

poniedziałek, 10 grudnia 2018

Nowe stanowisko koniczyny dwukłosowej.

Koniczyna dwukłosowa (Trifolium alpestre) jest gatunkiem pospolitym na dużej powierzchni Polski , lecz występuje bardzo rzadko w widłach Wisły i Sanu. W Województwie  Podkarpackim ma niewiele stanowisk podobnie jak w Karpatach Polskich. W pobliżu Przemyśla stanowiska koncetrują się  w trzech miejscach : Wzgórza Łuczyckie . rejon Zniesienia i Krzemieńca w Przemyślu i okolice Makowej. Mnie udało się znaleść kilka okazów na Kopcu Tatarskim ,  pod fortem Ostrów i na Krzemieńcu . W tym roku trafiłem też na rozległe nowe stanowisko w Ujkowicach , na granicy Karpat  . Koniczyna występuje  tu w kilku płatach liczących  po kilkadziesiąt okazów  rosnąc  na rozległych łąkach fragmentami użytkowanych a fragmentami zajętych przez murawy kserotermiczne <49.847616,22.692537>. Stanowisko to nawiązuje do histotycznych notowań tego gatunku przez B. Kotulę z pobliskiej Łętowni i Ostrowa.
Koniczyna dwukłosowa należy do tych gatunków , które można by było przebadać pod kątem występowania w Karpatach Polskich . W Atlasie Roślin jest zaznaczone prócz stanowisk przemyskich jeszcze trzy lokalizacje
ale nie wiadomo czy są one jeszcze aktualne . Tak więc stanowiska z Przemyśla , Makowej i Ujkowic mogą być jeśli nie jedynymi  to jednymi z nielicznych w Karpatach Polskich.

 Koniczyna dwukłosowa Maziarnia Przemyśl.



Koniczyna dwukłosowa w towarzystwie leńca i szałwi .


Koniczyna dwukłosowa Ujkowice - nietypowy wyłysiały kielich.


Koniczyna dwukłosowa Ujkowice - podługowate liście.



Koniczyna dwukłosowa Ujkowice.



sobota, 8 grudnia 2018

Orobanche lutea w Karpatach - powrót do Łętowni.

Jedne  tematy pociągają następne, niektóre wypływają po kilku mięsiącach a nawet latach. Czasem nieoznaczony gatunek czeka na okazję lub jakieś zdjęcie na swojego odkrywcę.Pojawiają się nowe informacje , które zmieniają podejście do tematu . Zdjęcia możliwych  Epipactis orbicularis przeleżały  trzy lata. Dzisiaj natrafiłem na opracowanie Pani dr R..Piwowarczyk dotyczące  występowania w Polsce zarazy czerwonawej (Orobanche lutea). Wynika z nich ,że w Karpatach ten gatunek nie występuje co zmienia nieco charakter stanowisk odkrytych w okolicach Przemyśla. Podobnie jak w przypadku zarazy macierzankowej ,zarazę czerwonawą  znalazłem  kilka razy i przestałem na nią zwracać specjalnej uwagi ( w Atlasie Roślin było kilka kwadracików w Karpatach). Gdy w Łętowni trafiłem na stanowisko liczące kilkaset okazów też się tym specjalnie nie zajmowałem. Trzeba jednak  podkreślić ,że Przemyśl jest karpacką ostoją tego gatunku a stanowisko z Łętowni największe w Karpatach Polskich . Jeszcze tylko w Trepczy pod Sanokiem został w 1981 roku znaleziony 1 okaz . Inaczej też można podejść do prawdopodobnej zarazy czerwonawej z Myczkowiec .Jeżeli udało by się ją  potwierdzić to byłoby to pierwsze jej notowanie w  Bieszczadach.


 Orobanche lutea Łętownia pod Przemyślem.
 
 Orobanche lutea Łętownia .


Widok ogólny stanowiska Orobanche lutea w Łętowni.



Prawdopodobna Orobanche lutea z Myczkowiec.


piątek, 7 grudnia 2018

Zaraza w Bieszczadach.

7 grudzień. Przeglądałem Czerwoną  Księgę Roślin Województwa Podkarpackiego i zatrzymałem się na zarazie macierzankowej (Orobanche alba). Na Pogórzu Przemyskim odnajdywałem ten gatunek często , (miejscami niemalże rósł łanowo ) .Poczytałem sobie jak to było z tym gatunkiem w Bieszczadach . Historia odkryć Orobanche alba z Bieszczad : Berehy Górne, Czeremcha ,Zwór , Halicz , Krzemień ,Tarnica , Połonina Caryńska , (Jasiewicz 1965) Moczarne , Połonina Caryńska , Szeroki Wierch (Zemanek , Winnicki 1999) i Bieszczady Niskie tylko 3 notowania , Dobra (Zemanek 1981) Koziniec (Zemanek 1981) i Postołów (Gierczyk ,Soboń 2008).

2 listopada  gdy wchodziłem na Połoninę Caryńską z Przełęczy Wyżniańskiej zatrzymałem się aby napić się wody i zobaczyłem kwitnącą macierzankę . Był listopad ostanie ciepłe dni i ta kwitnąca roślinka mnie zaciekawiła . Gdy się jej tak przyglądałem zobaczyłem w pobliżu suche badylki . Nie mogło to być nic innego tylko Orobanche. Wprawdzie suchą zarazę , ciężko jest rozpoznać jaki to gatunek ale tu przy macierzance cóż mogło być innego jak  nie zaraza macierzankowa. Stanowisko liczy kilkanaście okazów na dwóch arach. Znajduje się na borówczysku , na płacie  nie zajętym przez borówkę . Zarazie towarzyszył dziewięćsił bezłodygowy i oczywiście macierzanka. (49.132354,22.599927). Idąc pod górę mijamy brzozowe zagajniki i wychodzimy na polanę przed lasem bukowym , przechodzimy szlakiem pomiędzy dwoma olszami szarymi i 20 metrów dalej po lewej stronie jest stanowisko. Do ściany buczyny jest stąd 200 metrów. Wcześniej  w 2015r zarazę macierzankową spotkałem też  na Kozińcu u podnóża kamieniołomu (49.418639,22.440528). Tak ,że potwierdzam stanowisko z 1981 roku.Z Bieszczadzkich moich zaraz została ostatnia , o której pisałem we wpisie "Jawor , Bóbrka , Myczkowce , Czulnia". Tutaj jest największy problem ponieważ pęd też był suchy. Po konsultacjach wychodzi zaraza czerwonawa ale brak jest stuprocentowej pewności. Okaz znalazłem w Myczkowcach przy drodze asfaltowej biegnącej obok Skałek Myczkowieckich.(49.443657,22.404748).Nie wiem jak to jest z zarazą czerwonawą w Bieszczadach w Atlasie Roślin są  dwa kwadraciki. Właściwie o tych znaleziskach bym nie pisał ale gdy zobaczyłem ,że tylko siedmiu badaczy odnajdywało te gatunki i to stosunkowo dawno to postanowiłem napisać o  swoich.

 Orobanche alba na Połoninie caryńskiej.


Orobanche alba Połonina Caryńska.


 Widok ogólny stanowiska Orobanche alba na Połoninie Caryńskiej.


 Orobanche w Myczkowcach.


 Żywiciele Orobanche z Myczkowiec.


Orobanche alba Fort Ostrów Przemyśl.


Orobanche alba Zniesienie Przemyśl.


Orobanche alba Góra Kaczmarowa pod Przemyślem.



Orobanche alba ul. Bielskiego..