czwartek, 19 grudnia 2019

Nowe gatunki roślin w Województwie Podkarpackim - 2019

W 2019 r natrafiłem na trzy nowe gatunki dla Województwa Podkarpackiego : oczeret sztyletowaty , robinia wątpliwa i jastrun zapoznany . Co do dwóch ostatnich pewności stuprocentowej nie ma , konieczne są dalsze badania . Trzy gatunki zostały też skreślone z listy . Rdestnica szczeciolistna została zrewidowana ,  bodziszek pirenejski i rukwiślad spadły do niższej kategorii ( okazało się ,że bodziszek ma kilka stanowisk , zaś rukwiślad był notowany w Przeworsku w 2012 r) . Z pozostałych gatunków , marsylia czterolistna ma się całkiem dobrze ,nic u niej się nie zmienia . Jezierza morska jest w natarciu , przybywają następne stanowiska . W przypadku sitowca wklęsłego , przybyło jedno stanowisko . Turzycy ciborowatej i goryczela żmijowcowego nie udało mi się ponownie odszukać pomimo licznych prób . Na stanowskachi dwóch białych wyk nie byłem . Za to groszek velatinus , wydaje się na terenie Podkarpacia bardzo częsty . Znalazłem to włochate dziwo jeszcze na kilku stanowiskach : Jureczkowa , Reczpol i w okolicach Łańcuta . Prawoślaz dalej rośnie przy drodze . Na dzień dzisiejszy lista nowych gatunków roślin Województwa Podkarpackiego przedstawia się następująco:
- Jezierza morska ( Najas marina ) .
- Marsylia czterolistna ( Marsilea quadrifolia ) .
- Turzyca ciborowata ( Carex bohemica ) .
- Sitowiec  wklęsły ( Bolboschoenus planiculmis ) .
- Prawoślaz lekarski ( Althaea officinalis ) .
- Goryczel żmijowcowy ( Picris echioides ) .
- Wyka pannońska ( Vicia pannonica ) .
- Groszek łąkowy ( Lathyrus pratensis subsp. velatinus .
- Wyka płotowa ( Vicia sepium var. ochroleuca ) .
- Oczeret sztyletowaty ( Schoenoplectus mucronatus ) .
- Jastrun zapoznany ( Leucanthemum ircutianum ) ? .
- Robinia wątpliwa ( Robinia ambiqua ) ? .

W tym sezonie odnalazłem też trzy nowe dla Województwa Podkarpackiego zbiorowiska roślinne:
- Wolffietum  arrhizae .
- Nasturtietum officinalis .
- Scirpetum radicantis .

Utworzyłem nowe listy :

Nowe stanowiska gatunków mających w Województwie Podkarpackim dotychczas kilka notowań:
 - Kanianka polna ( Cuscuta campestris ) , Pruchnik - Góra Iwa .
-  Rukwiślad francuski ( Erucastrum gallicum ) , Przemyśl - Winna Góra .
- Oczeret Tabernemontana (Schoenoplectus tabernaemontani ) , Bachórz , Pawłokoma , Siedliska , Sośnica - Brzeg .
- Sitowie korzenioczepne ( Scirpus radicans ) , Ożanna , Korniaktów Północny , Rezerwat Zabłocie , Rogóżno - Jezioro Święte .
- Astrowiec orzęsiony ( Brachyactis ciliata ) , Medyka .
- Pływacz zachodni ( Utricularia australis ) , Grabowiec , Przemyśl , Ostrów , Brodoszurki  , Wysocko .
- Rukiew wodna ( Nasturtium officinale ) , Sierakośce , Żurawica , Bolestraszyce , Buszkowice .
- Wolfia bezkorzeniowa ( Wolffia arrhiza ) , Medyka , Surochów , Stubienko , Łazy - Duńkowice .
- Czarcikęsik Kluka ( Succisella inflexa ) , Czerwona Wola .
- Jastrzębiec gładki ( Hieracium laevigatum ) , Chodaczów .
- Jaskier polny ( Ranunculus arvensis ) , Ujkowice ( dawniej liczny teraz kilka stanowisk).
- Kukułka Brauna ( Dactylorhiza braunii ) , między Gruszową  a Koniuszą .
- Kruszczyk Greutera ( Epipactis greuteri ) , Przemyśl - Lipowica , Helicha , Wapielnica .
- Trojeść amerykańska ( Asclepias syriaca ) , Przemyśl - Buszkowice , Siedliska .
- Ułudka leśna ( Omphalodes scorpioides )  , Tarnawce , Krasiczyn, Prałkowce .
- Tobołki przerosłe (Thlaspi  perfoliatum ) , Przemyśl , Łuczyce , Krówniki , Makowa .
- Przęstka pospolita ( Hippuris vulgaris ) , Łańcut .
- Leniec pospolity (Thesium linophyllon ) , między Wapowcami a Łętownią .
- Rdestnica stępiona ( Potamogeton obtusifolius ) , Krasiczyn , Ostrów .
- Rdestnica ostrolistna ( Potamogeton acutifolius ) , Dobra , Radymno - Łazy.
- Rdestnica trawiasta ( Potamogeton gramineus ) , Korniaktów - Północny .
- Zaraza goryczelowa ( Orobanche picris ) , Łętownia , Dahana .
- Zaraza przytuliowa ( Orobanche caryophyllacea ) , Przemyśl -Głęboka .

 Potwierdzenie historycznych stanowisk gatunków mających dotychczas kilka notowań w Województwie Podkarpackim:
- Wilczypieprz roczny ( Thymelaea passerina ) , Łuczyce( ostat. notowanie 1881)
- Skalnica ziarenkowata ( Saxifraga granulata ),Przemyśl Kopiec Tatarski .(ostat. notowanie 1977)
- Czyściec kosmaty ( Stachys germanica ) , Łętownia .( ostat. notowanie 1881 ).
- Turzyca Michela ( Carex michelii ) , Przemyśl - Winna Góra .( ostat. notowanie 1881).
- Turzyca Bueka ( Carex buekii ) , Przemyśl - potok ostrowski ( ostat. notowanie 1881 ).
- Zaraza wielka ( Orobanche elatior ) , Łuczyce( ostat. notowanie 1881).
- Zaraza przytuliowa ( Orobanche caryophyllacea ) Przemyśl -Winna Góra (ostat. notowanie 1881)
- Rdestnica trawiasta (Potamogeton gramineus - Grodzisko Dolne ( ostat. notowanie 1924).

Potwierdzenie historycznych stanowisk innych rzadkich w Województwie Podkarpackim gatunków
- Kosaciec syberyjski  ( Iris sibirica ) , Przemyśl - Długołozy ( ostat. notowanie 1980 ).
- Kosaciec syberyjski( Iris sibirica ) Chodaczów ( stat. notowanie 1979 ).
- Rdestnica włosowata ( Potamogeton trichoides ) , Siedliska ( ostat. notowanie 1983).
- Zaraza macierzankowa ( Orobanche alba ) , Jaksmanice ( ostat.notowanie 1987).
- Kotewka orzech wodny ( Trapa natans ) , Przemyśl - Prałkowce ( ostat. notowanie 19 wiek).
- Gożdzik pyszny ( Dianthus superbus ) , Chodaczów ( ostat. notowanie 1979).
- Turzyca pagórkowata ( Carex montana ), Góra Filipa ( ostat. notowanie 2004) .
- Turzyca dwustronna  ( Carex disticha ) , Przemyśl - Długołozy ( ostat, notowanie 1881) .
- Goryczka krzyżowa ( Gentiana cruciata ) , Przemyśl - Lipowica ( ostat. notowanie 1881) .
- Ponikło igłowate ( Eleocharis acicularis ) , Przemyśl - Prałkowce ( ostat. notowanie 1881).
- Iwa rzepieniolistna ( Iva xanthifolia ) , Medyka ( ostat. notowanie 1989 ).
- Naparstnica zwyczajna , Optyń , ( ostat. notowanie 1881).

Nowe stanowiska gatunków mających dotychczas kilkanaście notowań w Województwie Podkarpackim :
- Dzwonek szczeciniasty  ( Campanula cernicaria ) , Przemyśl - Lipowica .
- Ponikło sutkowate , ( Eleocharis mamillata ) , Dolina Hołubli .
- Ponikło jajowate , ( Eleocharis ovata )  , Rogóżno - Jeziora Święte .
- Ponikło austriackie , ( Eleocharis austriaca ) , Pawłokoma .
- Rdestnica włosowata  , ( Potamogeton trichoides ), Sośnica - Brzeg , Majdan Sopocki , okolice Radawy .
- Pięciornik wyprostowany , ( Potentilla recta )  , Łysa Góra pod Dubieckiem .
- Roszpunka warzywna ( Valerianella locusta ), Przemyśl , Makowa  , Łętownia .
- Storczyk samiczy , Maćkowice, Pacław - pole namiotowe ( aktualnych stanowisk kilkanaście ).
- Bodziszek pirenejski , ( Geranium pyrenaicum ), Przemyśl - Winna Góra , Radymno - stacja .
- Kocimiętka naga  ( Nepeta pannonica ), Wapowce .
- Kukułka krwista ( Dactylorhiza incarnata ) , Przemyśl - Zniesienie , Tarnawce , Bóbrka ( aktualnych stanowisk kilkanaście)
- Goryczka wąskolistna ( Gentiana pneumonanthe ) , okolice Czerwonej Woli . ( aktualnych stanowisk 16)
- Żabieniec lancetowaty ( Alisma lanceolata ) ,  Młyny .
- Głowienka wielkokwiatowa ( Prunella grandiflora ) , Łętownia .
- Czyściec roczny ( Stachys annua ) , między Łętownią a Wapowcami  .
- Języcznik zwyczajny (Phyllitis  scolopendrium ) , okolice Krzeczkowej ( trochę więcej niż kilkanaście )

Inne znalezione ciekawsze stanowiska , ciekawszych gatunków ( niekoniecznie nowe ) :
- Jaskier wielki , Radymno .
- Tojad mołdawski , Krasiczyn , Tarnawce , Dynów , Prałkowce , Dubiecko .
- Salwinia pływająca , Grabowiec , między 1 a 3 Wetlinem , Prałkowce.
- Smotrawa okazała , Chwaniów .
- Mieczyk dachówkowaty , okolice Czerwonej Woli .
- Ciemiężyca biała ,  lasy Radawskie  .
- Dwurząd wąskolistny , Przemyśl - stacja , Medyka .
- Pieprzyca szerokolistna , Medyka .
- Rzepicha austriacka , Przemyśl  .
- Rzeżusznik Halera , Chwaniów .
- Storczyca kulista , Makowa .
- Storczyk męski , Góra Jawor .
- Kruszczyk błotny , Złota Góra , Siedliska  koło Jaksmanic.
- Buławnik wielkokwiatowy , Przemyśl - zakład płyt .
- Rdestnica nawodna , San na terenie Karpat .
- Rdestnica Berchtolda , okolice Przemyśla .
- Wierzbówka nadrzeczna , Chałupki  Dusowskie .
- Turzyca Oedera . Młyny .
- Turzyca siedmiogrodzka , Reczpol .
- Turzca ptasie łapki , Bóbrka .
- Pępawa różyczkolistna , Kruhel Mały .
- Janowiec ciernisty , Kruhel Mały .
- Świbka błotna , Maziarnia .
- Kosatka kielichowa , Maziarnia .
- Nawrot lekarski , Przemyśl - Głęboka , Przemyśl - Zniesienie .
- Zaraza macierzankowa , lewa strona Sanu, .
- Rosiczka okrągłolistna , Zabajka
- Pięciornik biały , Jaksmanice .
- Ostożeń siedmiogrodzki , Łuczyce .
- Ostrołódka kosmata , Łuczyce .
- Ostrzeń pospolity , Przemyśl - stacja .
- Paprotnik Brauna . Przemyśl - fort Ostrów .
- Zanokcica skalna , Przemyśl - Zniesienie .
- Skrzyp pstry , Przemyśl - Prałkowce .
- Wełnianka szerokolistna , Reczpol .
- Grzybienie białe , Bachórz .
- Tajeża jednostronna , Kwaszenina .
- Zawciąg pospolity , Manasterz .
- Ziarnopłon kusy , Krówniki .
- Miłek letni , Łuczyce , Jaksmanice .
- Tojad wschodniokarpacki , Góra Huszczyna .
- Storczyk kukawka , Makowa .

Ciekawsze znalezione grzyby :
- Ramaria rufescen  , Las Bełwiński .
- Ramaria flavobrunescens ,  Las Bełwiński .
- Ramaria fennica var. femigata ,  Las Bełwiński .
- Soplówka bukow , Prałkowce .
- Soplówka jodłowa , Helicha , Lasy Arłamowskie .
- Smardzówka czeska , fort Grochowce .
- Naparstniczka stożkowata, fort Ostrów .
- Smardz jadalny , Maziarnia .
- Krążkówka żyłkowana, Maziarnia .
- Lakownica żółtawa , Dolina Niemiecka .
- Chropiatka pędzelkowata , Lasy Arłamowskie .
- Czernidłak pstry, Żurawica , Hołubla , Prałowce .
- Świecznica rozgałęziona , Słonne , Kruhel Duży .


:

środa, 18 grudnia 2019

Rdestnice ziemi przemyskiej - podsumowanie .

Rdestnice zbierałem z Pogórza Przemyskiego , części Przedgórza Rzeszowskiego , części Pogórza Dynowskiego , okolic Soliny i Lubaczowa . Wyszło tego 12 gatunków .
- Rdestnica pływająca ( Potamogeton natans) : występuje nie za często w starorzeczach , oczkach wodnych.
- Rdestnica nawodna ( Potamogeton nodosus ) : występuje bardzo często , szczególnie na północ od Przemyśla w starorzeczach i rzekach , często można też spotkać ją w Sanie na południe od Przemyśla na terenie Karpat .
-  Rdestnica połyskująca ( Potamogeton lucens ) - stosunkowo często spotykana w stawach hodowlanych , starorzeczach , masowo porasta dno zalewu myczkowskiego i solińskiego .
- Rdestnica przeszyta ( Potamogeton perfoliatus ) : masowo występuje w Sanie , trafia się też w pobliskich starorzeczach i jeziorach .
- Rdestnica kędzierzawa ( Potamogeton crispus) - częsta w Sanie , w zalewach , starorzeczach jeziorach .
- Rdestnica drobna ( Potamogeton pusillus ) - w starorzeczach i żwirowniach przy Sanie na Pogórzu Przemyskim .
- Rdestnica Berchtolda ( Potamogeton berchtoldii) - stosunkowo częsta w okolicach Przemyśla w rzekach i zbiornikach .
- Rdestnica grzebieniasta ( Potamogeton pectinatus ) - masowo w Sanie , trafia się w starorzeczach .

 Najciekawszymi gatunkami są :
- Rdestnica trawiasta ( Potamogeton gramineus ) - jedno nowe stanowisko , jedno potwierdzone stanowisko historyczne , dotychczas znana z trzech notowań w województwie podkarpackim , ostatnie w 1970 r .
- Rdestnica stępiona ( Potamogeton obtusifolius ) - dwa stanowiska nowe , w województwie notowana z trzech stanowisk .
- Rdestnica ostrolistna ( Potamogeton acutifolius) - dwa nowe stanowiska , w województwie znana z czterech stanowisk .
- Rdestnica włosowata ( Potamogeton trichoides ) - cztery nowe stanowiska , na północnym krańcu wojewówdztwa częsta , w pozostałej części pięć notowań.
W Polsce wybitną znawczynią rodzaju Potamogeton jest profesor Joanna Zalewska - Gałosz , która napisała monografię : Rodzaj Potamogeton L. w Polsce- taksonomia i rozmieszczenie .

Potamogeton crispus .

Potamogeton pectinatus .

Potamogeton nodosus.

wtorek, 17 grudnia 2019

Nowy gatunek na Wzgórzach Łuczyckich .

Parę lat już się plątam po  lasach i polach i nie o wszystkim pamiętam . Przeglądałem materiał i przypomniałem sobie ,że w 2015 r znalazłem tobołki przerosłe na Wzgórzach Łuczyckich . Kilkanaście okazów rosło na kilku metrach kwadratowych 49.744303,22.831192. Jest to pierwsze notowanie tego gatunku w tym rejonie . Dlatego uzupełniam listę nowych gatunków Wzgórz Łuczyckich : ostrożeń siedmiogrodzki  , centuria nadobna , szparag lekarski i tobołki przerosłe. Tobołki przerosłe to gatunek rzadki , nawet w skali województwa podkarpackiego .



poniedziałek, 9 grudnia 2019

Nowe stanowiska rdestnicy Berchtolda wokół Przemyśla .

O rdestnicy Berchtolda niedawno wspominałem . Łącznie znalazłem w tym roku pięć stanowisk w pobliżu Przemyśla , zarówno na południe jak i na północ od miasta . Została ona wyodrębniona z taksonu Potamogeton pussilus dopiero w 2003 r . Obecnie badania nad jej rozmieszczeniem w Polsce trwają i jeszcze nie ma pełnego obrazu . Moje stanowiska znajdują się w wodach stojących  i wolno płynących . Rdestnicy tej odpowiadają zarówno rzeki jak i starorzecza lub górskie strumienie . Posiada duże zdolności adaptacyjne , rosnąc na podłożu piaszczystym i eutroficznym .
-  Sierakośce , staw przy żwirowni , podłoże piaszczyste , 11 sierpnia 2019 r , 49.649807, 22.761687.
- Krzeczkowa , leśny potok , podłoże kamienisto muliste , 15 września 2019 r , 49.729144 ,22.602439.
- Krzeczkowa , rozlewisko bobrowe , podłoże muliste , 17 września 2019 r , 49.739039, 22.597622 .
- Hurko w Sanie , zamulona zatoczka przy brzegu rzeki , 1 pażdziernika 2019 r, 49.802832 ,22.881421.
- Barycz , starorzecze Sanu , piaszczyste podłoże , 11 września 2019 r , 49.906163 ,22.899683.
W poprzednich latach znalazłem rdestnicę Berchtolda w Roztoce w rzeczce i w  stawie w Bachórzu .

Rdestnica Berchtolda obraz makroskopowy liści .

Kwitnąca rdestnica Berchtolda .


 Starorzecze w Baryczy , stanowisko rdestnicy Berchtolda .


czwartek, 5 grudnia 2019

Języcznik i Borysławka .

5 grudnia . Zaparkowałem samochód za Makową , przy drodze do Arłamowa , ubrałem trapery i pobiegłem leśną drogą w kierunku Rybotycz , okrążając masyw Kanasinu od zachodu . Po pięciu kilometrach jest rozdroże, jedna droga biegnie do Rybotycz , druga do Posady Rybotyckiej . Pobiegłem w kierunku Posady , po 5oo metrach byłem na miejscu , przy mostku z zielonymi barierkami .Skręciłem w lewo i wskoczyłem do głębokiego kamiennego jaru , którym płynie potoczek . Tutaj trzy lata temu odwiedziłem stanowisko języcznika zwyczajnego , było bardzo skromne , znalazłem wtedy tylko dziewięć liści .  Tym razem zobaczyłem taki widok.


Liści był około tysiąca . Stanowisko ma 10 m długości i z 4 m wysokości . Położone jest na skalistej ścianie nad strumieniem ( 49.646754,22.604746). Jest trochę mniejsze niż te w Krzeczkowej .




Poszedłem jeszcze jarem  ,  kilkaset metrów ,spotykając : ciekawe kaskady ( ładniejsze jakie widziałem na Pogórzu Przemyskim) , kamienną rynnę i taflę skalną .




Wróciłem na drogę i truchtając podążyłem drugą odnogą drogi w kierunku Rybotycz na łąki Borysławki , nieistniejące już wsi  . Łączki są całkiem fajne , mają kilkaset metrów długości i ładne widoki na Kopystańkę i Kanasin, po zabudowaniach nie pozostał żaden ślad . Spotkałem tu za to  liczne ostrożenie siedmiogrodzkie, w liczbie około stu .





Pozostało jeszcze sześć kilometrów wolnego biegu z powrotem .

niedziela, 1 grudnia 2019

Para w potoku .

15 września .Chodząc po Szyldówce , zaglądnąłem na staw . Ze stawu wypływa potok ,który  podąża do Krzeczkowej . Przeskakując przez niego , zobaczyłem w jego nurcie dwie plamy . Jedna przy jednym brzegu druga pół metra dalej , przy drugim brzegu (49.729144,22.602439).




Jedną plamą była kępa rdestnicy Berchtolda .


Drugą plamą , kępa rzadkiego podgatunku ramienicy pospolitej  , Chara vulgaris longibracteata .


Nowe stanowisko rdestnicy włosowatej na Podkarpaciu .

28 września . Szukam coś na temat tego gatunku i niewiele znajduję . M. Jażwa i A. Stadnicka Futoma znalazły Potamogeton trichoides w widłach Wisłoka i Mleczki w Nowej Wsi ( 2013) .  B. Kotula (1881)  ,  H . Zapałowicz (1906) i  J.Piórecki (1983) podali ją z tego kwadratu ATPOL , w którym znajduje się zaczarowane jeziorko ( dlatego nie mogę sobie przypisać odkrycia tego stanowiska ) . Jeszcze są notowania z Hurka ( nie znam daty ani autora ) . No i moje : Majdan Sopocki (Pytu2016) , Radawa (Pytu2016) i Siedliska (Pytu 2019) . Z opisaniem historii odkryć jakiegoś rzadkiego gatunku często są duże problemy . Nie ma jakiejś centralnej bazy danych . Odkrycia publikowane są w różnych żródłach , na przestrzeni wielu lat . Trudno jest to wszystko zebrać do kupy . Rdestnica włosowata jest rzadkim gatunkiem , dlatego każde nowe stanowisko jest warte oddzielnej publikacji . Tym razem  znalazłem ją w czasie mojej drugiej wycieczki do starorzecza w Sośnicy -Brzegu . Rosła nie za licznie w płytkiej wodzie na podłożu piaszczystym . (49,916663,22.882086). Oznaczenia dokonała szefowa wszystkich szefów .