Żródliska wapienne ze zbiorowiskami Cratoneurion commutati na Krzemieńcu w Przemyślu .

 Znalazłem kilka miejsc z trawertynami ( pisałem już o nich ) ale postanowiłem im się przyjrzeć bardziej naukowo . Zacząłem od trawertynów w Maziarnii . Nie myślałem , że w styczniu można robić tak owocne, botaniczne badania .

Siedlisko przyrodnicze : "Żródlisko ze zbiorowiskami Cratoneuron commutati są to żródła wypływu zimnych , twardych wód podziemnych z aktywnym procesem wytrącania się węglanu wapnia w formie trawertynów lub innych rodzajów martwicy wapiennej , którym towarzyszy roślinność zdominowana przez mszaki ze związku Cratoneurion commutati . Kod siedliska Natura 2000 : 7220 ( Inżynieria Ekologiczna vol. 41 , 2015).

W Przemyślu w wąwozie Maziarnia w dzielnicy Krzemieniec występuje klasyczne zbiorowisko Cratoneurion commutati . Są tu i trawertyn i mchy : Cratoneuron filicinum i Palustrella commutata . Żródlisko wapienne występuje w postaci dwóch płatów przy wysiękach na stromym , zachodnim zboczu wąwozu .Pierwszy z nich o powierzchnię około 30m2 , ma charakter liniowy . Drugi znajdujący się 50 metrów dalej , jest dużo większy , około 400 m2 i można go wpisać w kwadrat o bokach 20 metrowych .Płaty te , znajdują się w końcowym odcinku wąwozu, kilkadziesiąt metrów przed zabudowaniami  przy ul. Chodkiewicza . Trawertyn występuje tu w postaci glazury na gałęziach i kamieniach ,  brył lużno leżących , o średnicy nawet do 20cm oraz płytkowatych osadów na podłożu . Pod szczytem większego z płatów , wytworzyła się porowata struktura trawertynowa o powierzchni 4 m2 , porośnięta mchami .

 Drugi mniejszy płat żródliska w górnej części posiada okazały głaz trawertynowy wysokości 80 cm , z twardą, pofałdowaną , glazurowaną powierzchnią . 

 

Na żródlisku stwierdziłem 11 gatunków mchów i 1 gatunek wątrobowca . Oznaczone zostały przez wybitnych specjalistów .

1. Palustriella commutata  ( Żródliskowiec zmienny ) , ochrona częściowa .

2 . Cratoneuron filicinum ( Żebrowiec paprociowaty ).

3 . Brachythecium rivulare ( Krótkosz strumieniowy ) .

4 . Bryum pseudotriquetrum ( Prątnik nabrzmiały ) .

5 . Calliergonella cuspidata ( Mokradłoszka zaostrzona ) .

6 . Chiloscyphus pallescens ( Wargowiec blady ).

7 . Fissidens adianthoides ( Skrzydlik paprociowy ) .

8 . Plagiomnium undulatum ( Płaskomerzyk falisty ) .

9 . Platyhypnidium riparioides ( Brzeżnik strumieniowy ) .

10 . Pylaisia polyantha ( Korowiec wielozarodnikowy ) .

11 . Rhytidiadelphus triquetrus ( Fałdownik szeleszczący )  , ochrona częściowa .

Wątrobowiec . Pelia endivifolia  ( Pleszanka kędzierzawa ) . 

 

Mchy i wątrobowce porastały, mimo zimowej aury, trawertyn , pnie i gałęzie .

Proces petryfikacji może przebiegać dzięki wolnemu przepływowi wody , ze żródeł na zboczach wąwozu . W wartkim  strumieniu płynącym dnem doliny, brak jest tego procesu . Masyw Zniesienia , na którym znajduję się Maziarnia , zbudowany jest ze skał wapiennych . Wydobywany był on w pobliskiej kopalni na Kruhelu Dużym . Wykonano z niego, między innymi , figury biskupów dla lwowskiej katedry . W bezpośrednim sąsiedztwie żródliska wapiennego ( 20 metrów ) , znajduje się , jedno z dwóch stanowisk w Województwie Karpackim , kosatki kielichowej . W trakcie badań tego miejsca trafiło mi się jeszcze jedno ciekawe odkrycie .